Podded Engine

Açıkcası bu terimi nasıl çevireceğimi tam bilemediğimden nasıl bir başlık atsam diye uzunca süre düşündüm.

Nedir bu Podded engine ?

B707

Pod'u Türkçe'ye çevirdiğimizde manası "Koza" olmaktadır.  Yeni nesil yolcu uçaklarında motorlar artık kanat altındaki podlara (sanki bir ipek böceği bir ağaç dalına kozasını bırakmış gibi) yerleştirmektedir. ( Özel jetlerde daha çılgın dizaynlar mevcuttur )

Hatta flutter'ın etkisini azaltmak için ve kanadın ağırlık merkezini momentin oluştuğu bölgenin önüne çekmek için kanat hizasından da ileride durmaktadırlar. ( Atıl kurt )

Flutter: Aerodinamik etkiler sonucunda kontrol yüzeylerimizin ( kanat stabilizatör ) kontrolsüz bir titreşime girmesi ve şiddeti arttıkça bu yüzeyin plastik olarak deforme olması.

Peki motorlar neden podlara yerleştiriliyor ? 

Comet

Bu olayın sebebini bir zamanlar ben de merak ediyordum, çünkü podlara yerleştirilen motorlar bize ekstra drag yaratmakta. Eğer bu motorları kanat içine veya gövde içine yerleştirmiş olsaydık tabiki aerodinamik açıdan daha verimli bir yüzey elde ederdik. Ayrıca yere bu kadar yakın ve korumasız olmazdı.

Nitekim ilk imal edilen jet uçaklarında motor çoğu zaman kanat içine veya gövdeye yerleştirilmişti. Comet da buna en iyi örneklerden biri.

Bu fedakarlığı yapmamızın önemli birkaç sebebi var.

En büyük sebebe gelelim; olası bir motor infilakı durumunda eğer motor kaplamamız ( casing ) görevini yeterince yerine getirmez ise bir motor eksik devam edeceğimiz yolculuğumuza tek kanat ile devam etme ihtimalimiz var.
Diğer bir sebep ise; podlara monte edilmiş motorların kolayca değiştirilebilmesi ve bakım yapılabilmesi.
Kanada gömülü motorlar gibi kanadın kalın olan kısmına yerleştirmek zorunda olmadığımız için motor daha dışa alınabilir, kabin içindeki ses azaltılabilir.

B52

İlginç bir konuya değinmeden de geçemeyeceğim, motorlar podlara çok sağlam birkaç pin aracılığı ile tutturulur. Ancak bu pinlerin bir özelliği vardır, motordaki titreşimler düzensiz olduğu zaman bu pinlerin kesme dayanımı aşılır ve pin kırılarak motoru serbest düşüşe geçirir. Bunun sebebi motorun kanadı kopartmasını engellemektir. Fakat güvenlik için yapılan bu tasarımın da çok trajik bir kazaya sebep olmuşluğu vardır; yanılmıyorsam Amsterdam'dan kalkan bir b747'nin sorunlu motoru pinleri kırarak ayrılmış ancak ayrılırken dışarıdaki motora çarpmış ve koca kuşu tek kanadında 2 motorla bırakarak kaçınılmaz sonunu hazırlamıştır.


Sanırım biraz fazla teknik ve İngilizce terim içeren bir yazı oldu, umarım az hatalı ve anlaşılır bir yazı olmuştur.

Belçika'dan sevgiler.